info over eetstoornissen

Gast · Bericht door **Gast** » 12-05-2011 14:51

Wat is anorexia?

Anorexia houdt in dat iemand zo weinig eet dat ze extreem mager wordt (anorexia komt aanmerkelijk vaker voor bij vrouwen dan mannen, vandaar ‘ze’). Het kan bijna niet dun genoeg. Veel mensen met anorexia zijn ernstig ondervoed. De BMI, dat is de verhouding tussen lengte en gewicht, is dan lager dan 17,5.

Deze eetstoornis komt vooral voor bij vrouwen die tussen de 15 en 30 jaar oud zijn. Iemand met anorexia ziet haar lichaam niet zoals het is. Ook al is iemand vel over been, dan nog ziet ze in de spiegel iemand die te dik is. Er is altijd wel ergens een speklaagje of vetkwabje dat weg moet. En dat kan maar op één manier: zo min mogelijk eten, eventueel aangevuld met zo veel mogelijk sporten.

Voedsel, calorieën tellen en afvallen zijn een obsessie. Mensen met anorexia willen zo graag afvallen / zijn zo bang om aan te komen dat (niet) eten hun leven grotendeels in beslag neemt. Vaak sporten mensen met anorexia overmatig veel. Niet voor de lol, alleen maar om af te vallen.

Vaak zijn mensen met anorexia ook trots op zichzelf. Het getuigt immers van een immense wilskracht en een enorm doorzettingsvermogen om honger te lijden terwijl dat niet hoeft. Er zijn niet veel mensen die dat lang volhouden.

Heeft iemand anorexia, dan zal zij meestal alles in het werk stellen om door te gaan met zo min mogelijk eten. Vrienden en familie die zich zorgen maken worden vaak gezien als bemoeials en zeurpieten. Naarmate zij hun zorgen meer uiten, is degene met anorexia geneigd zich terug te trekken en het niet-eten zoveel mogelijk te verbergen.

Het zal duidelijk zijn dat anorexia niet iets lichamelijks, maar iets psychisch is. Dat blijkt ook wel uit de volledige naam van deze eetstoornis: anorexia nervosa. Het woord nervosa wil zeggen dat er geen lichamelijke maar geestelijke oorzaak is. ‘Nervosa’ heeft dus niets te maken met nervositeit.

Hoe ontstaat anorexia?

Over de oorzaken bestaat veel onduidelijkheid. Er zijn wel enkele risicofactoren bekend, maar het is lastig om oorzaak en gevolg te scheiden. Een voorbeeld: anorexia komt onder balletdanseressen meer dan gemiddeld voor. Dat kan komen doordat ballerina’s heel dun moeten zijn. Maar omgekeerd kan het natuurlijk ook zo zijn dat ballet meer meisjes aantrekt die per se dun willen zijn.
Het staat vast dat erfelijke factoren een rol spelen, maar welke precies is niet bekend.

Wel zijn er duidelijke instandhoudende factoren. Zo houden de lichamelijke gevolgen van ondervoeding, zoals een vertraagde spijsvertering en een gekrompen maag, de ziekte in stand. Ook kunnen conflicten met familie en vrienden als gevolg van de eetstoornis bijdragen aan de instandhouding of verergering ervan

Signalen van anorexia

Herken je iets van de volgende punten bij jezelf of iemand anders, dan kan er sprake zijn van anorexia.

•Extreem weinig wegen en jezelf toch te dik vinden.
•Overmatig sporten. Niet omdat het leuk is maar om af te vallen.
•Het niet-eten verbergen. Bijvoorbeeld steeds uitvluchten bedenken om maar niet samen met anderen te eten.
•Na het eten alles uitbraken. Dit kan voor de omgeving bijvoorbeeld merkbaar zijn doordat iemand verdacht vaak tijdens of vlak na het eten naar de wc gaat. En daarna bijvoorbeeld naar pepermunt ruikt om de braaklucht te verbergen.
•Laxeermiddelen gebruiken om eten kwijt te raken.
•Vaak op de weegschaal staan, bijvoorbeeld meerdere keren per dag.
•In paniek raken bij de geringste gewichtstoename.
•Je sterk voelen als je niet eet.
•Je letterlijk alleen maar bezighouden met afvallen en jezelf intussen wijsmaken dat er niets aan de hand is.
•Urenlang in de keuken staan om lekker te koken voor anderen maar er zelf geen hap van eten.

Gevolgen van anorexia

Lichamelijke gevolgen
Anorexia is een aandoening met ernstige lichamelijke gevolgen. De stofwisseling en hormoonhuishouding raken ontregeld. Mogelijke klachten zijn onder andere:

•het uitblijven van de menstruatie bij vrouwen en daardoor tijdelijke onvruchtbaarheid
•een trage ademhaling en hartslag, plus een lage bloeddruk: je lichaam gaat in de ‘spaarstand’ om energie te besparen
•verstoppingen en andere maag- en darmklachten
•last van kou, o.a. koude, blauwe handen en voeten
•slecht slapen, m.n. moeilijk inslapen en/of vroeg wakker worden
•concentratieproblemen, moeite hebben dingen te onthouden
•een slappe, droge, schilferige huid met eventueel donsachtige beharing in het gezicht, op de armen, borst en rug
•vooral bij mensen die braken of laxeermiddelen gebruiken kan er m.n. een kaliumtekort ontstaan, met als gevolg nier- en leverbeschadigingen, spierkramp, hartritmestoornissen en zelfs een hartstilstand
•op den duur ontstaan botafbraak, vochtophoping (oedeem, met name in de onderbenen) en spierzwakte
•een gekrompen maag, waardoor iemand steeds minder kan eten en snel misselijk wordt
•een compleet verstoord honger- en verzadigingsgevoel.
Zoals je ziet zijn de gevolgen zeer ernstig. Twintig jaar na het begin van de aandoening is 15% van de mensen met anorexia overleden door uitputting of zelfdoding. Vermoed je dat jijzelf of iemand in je omgeving deze eetstoornis heeft, blijf er dan dus niet mee rondlopen. Ook niet als je er nog niet zo lang last van hebt en denkt dat je alles wel onder controle hebt. Zoek hulp! Er zijn veel mensen met anorexia, het is absoluut niet iets om je voor te schamen.

Gevolgen voor het sociale leven

Voor vrienden en familie is het vaak moeilijk te begrijpen dat iemand niet normaal eet terwijl ze supermager is. Wanneer zij hun bezorgdheid daarover uiten, wordt dit meestal niet gewaardeerd. Integendeel. Degene die anorexia heeft zal juist de neiging krijgen contacten te mijden. Dat kan gepaard gaan met allerlei vage smoesjes en ‘leugentjes om bestwil’. Zo kan iemand op den duur in een sociaal isolement terechtkomen. Wat overblijft is: niet eten, calorieën tellen en op de weegschaal staan. Een rotleven dus. Dit kan veel stress opleveren, en zelfs stemmingswisselingen. Het niet-eten kost zo veel energie dat er nauwelijks energie overblijft voor anderen en veel gevoelens voor andere mensen uitdoven. En zo wordt het kringetje steeds kleiner en leger.

Misverstanden over anorexia

Over anorexia bestaan veel misverstanden, zoals:
•Het is een doorgeschoten lijnpoging. Onzin! Anorexia is een ingrijpende eetstoornis, vaak met langdurige gevolgen.
•Anorexia hangt samen met het westerse schoonheidsideaal. Ook dit is niet waar. Dit schoonheidsideaal speelt nauwelijks een rol bij de ontwikkeling van anorexia.
•Het aantal mensen met anorexia is de laatste vijftig jaar gestegen. Dit is niet zo.
•Anorexia is een typische welvaartsziekte en komt dus vooral voor in westerse landen. Flauwekul. Het komt over de hele wereld ongeveer even veel voor.
•Je ziet vaker anorexia bij mensen die het in sociaal-economisch opzicht beter hebben. Dit is lariekoek.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Wat is Boulimia?

Boulimia heet voluit ‘boulimia nervosa’. Boulimia betekent letterlijk ‘honger als een rund’. En het woord nervosa geeft aan dat die honger ontstaat door iets geestelijks. De oorzaak van boulimia is dus niet lichamelijk. Maar de gevolgen zijn dat wel.

Als je boulimia hebt, ben je constant bezig met je gewicht en je lichaam. Je denkt aan bijna niets anders. Dik worden vind je verschrikkelijk. Toch heb je regelmatig flinke eetbuien. Die verlopen meestal hetzelfde.

Eerst fantaseer je over eten, daarna ga je het kopen. Na thuiskomst stal je het voedsel voor je uit. En dan begin je te eten. Dwangmatig, zonder iets te proeven en zonder enig plezier. Totdat de laatste kruimel op is. Zo’n eetbui kan uren aan één stuk duren. Je wilt echter absoluut niet aankomen en dus probeer je het voedsel kwijt te raken. Dat kan bijvoorbeeld door veel te sporten. Maar er zijn ook andere, ongezondere manieren. Zoals braken, laxeermiddelen gebruiken, of vochtafdrijvende pillen slikken.

Uit schaamte houd je je eetbuien voor anderen verborgen. Maar dat is moeilijk, want je hele leven draait om eten. Je voelt je eenzaam. En uit troost grijp je naar eten. En zo begint alles weer van voren af aan. Er lijkt geen einde aan te komen.

Een periode van afvallen duurt meestal maar even. Want binnen de kortste keren begin je weer overmatig te eten. En zo ontstaat een er jojo-effect: eten en aankomen, en daarna lijnen en afvallen, eten en zelfs extra aankomen.

Hoe ontstaat boulimia?

Waardoor boulimia ontstaat, is niet duidelijk. Het kan erfelijk zijn, maar daarover is nog weinig bekend. Boulimia komt vooral voor bij vrouwen (90 tot 95%). Vaak zijn ze jong: 15 tot 30 jaar. Soms is er moeilijk vanaf te komen. De eetbuien kunnen de maag uitrekken en de stofwisseling verstoren. Daardoor blijf je honger houden. En ook conflicten – zoals ruzies met ouders – kunnen een reden zijn om naar eten te grijpen. Sommige mensen zijn wat je noemt echte emo-eters (emotionele eters). Als ze bang, kwaad of eenzaam zijn gaan ze eten. Dat doen ze om zich af te reageren. Zo kan boulimia blijven doorgaan, of zelfs steeds erger worden.

Signalen van boulimia

Mensen met boulimia hebben dikwijls een normaal gewicht. Aan hun omvang is niets te zien. Maar hun gewicht kan wel schommelen. Er komt een kilootje bij, er gaat een pondje af. Twee kilo erbij, één eraf. En ga zo maar door. Dat ze hun eetstoornis goed verborgen willen houden, maakt het er niet gemakkelijker op. Toch kun je uit allerlei dingen, soms kleinigheden, afleiden dat iemand een eetstoornis heeft:

•Vaak lege snoeppapiertjes in huis of in de auto
•verborgen sporen van braken (zoals braaksel in zakjes in de vuilnisbak)
•pepermuntjes eten om de braaksellucht te maskeren
•opvallend vaak tandenpoetsen
•opvallend vaak vlak na het eten naar het toilet gaan
•grote hoeveelheden voedsel verdwijnen geregeld uit de keuken
•regelmatig de mond volproppen zonder echt te kauwen
•altijd opvallend snel eten
•voedsel stelen
•bedorven voedsel eten
•overmatig geld uitgeven aan eten en voedingsproducten.
Twijfel je of je boulimia hebt? Ga dan naar www.boulimiadebaas.nl en doe de zelftest. Deze test stelt geen diagnose, dat kan alleen een arts of een psycholoog.

Gevolgen van boulimia

Lichamelijke gevolgen
Boulimia kan grote gevolgen hebben voor je lichaam:

•een uitgezette maag, waardoor het steeds langer duurt voor je het gevoel hebt ‘vol’ te zijn
•het zuur in je braaksel is slecht voor je gebit; gevolg: tanderosie
•door datzelfde zuur kunnen je speekselklieren ontsteken, krijg je een pijnlijke mondholte en een hese stem
•je stofwisseling raakt ontregeld
•een tekort aan vitaminen en mineralen
•bloedarmoede
•maag- en darmklachten, onder andere door het gebruik van (verslavende) laxeermiddelen
•door het braken en het gebruik van laxeermiddelen kun je een kaliumgebrek krijgen, wat slecht is voor je hart, nieren en lever
•door het intensieve lijnen tussen eetbuien door kun je uitgeput raken; je krijgt last van ondertemperatuur, botontkalking en hormonale afwijkingen, zoals het uitblijven van de menstruatie en een verminderde werking van de schildklier
•boulimia kan zelfs tot de dood leiden.
Gevolgen voor het sociale leven

Boulimia draait niet alleen om eten en heeft niet alleen gevolgen voor je lichaam. Je hele leven wordt erdoor beïnvloed. Herken je het volgende? Dan is het tijd om er iets aan te gaan doen...

•alles draait om eten, en daardoor kom je nergens meer toe: je laat bijvoorbeeld je school of studie versloffen en komt afspraken niet na
•je verwaarloost vriendschappen en je relatie
•je vindt jezelf zo’n slappeling dat je toegeeft aan je eetbuien, dat je jezelf haat
•omdat je krampachtig probeert alles geheim te houden, word je eenzaam; je kunt immers een heleboel dingen niet meer met anderen delen
•het eten en de laxeermiddelen kosten zo veel geld dat je in financiële problemen komt; gezellig uitgaan is er niet meer bij en je komt in de verleiding om voedsel te stelen.

Misverstanden over boulimia

Over boulimia bestaan veel misverstanden, zoals:

•Boulimia is een uit de hand gelopen lijnpoging. Onzin. Het is iets heel ingrijpends met vaak langdurige gevolgen.
•Wie boulimia heeft, krijgt altijd anorexia. Flauwekul. Wie boulimia heeft krijgt vrijwel nooit anorexia. Andersom komt veel meer voor.
•Boulimia komt meer voor bij mensen die het in sociaal-economisch opzicht beter hebben. Hier is nog nooit bewijs voor gevonden.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Wat is Binge Eating Disorder?

Binge Eating Disorder (BED) wordt ook wel eetbuienstoornis genoemd. Het wordt pas sinds kort officieel erkend, maar nog niet overal.
BED lijkt veel op boulimia. Want net als bij boulimia heb je onbedwingbare, hevige eetbuien. Je eet dan heel veel, dikwijls zeer calorierijk voedsel in korte tijd. Maar er is ook een groot verschil. Als je BED hebt probeer je namelijk niet het voedsel weer kwijt te raken. Dit kan leiden tot ernstig overgewicht (obesitas). En dan zit je opeens met twee dingen: een eetprobleem en een gewichtsprobleem. Maar je hoeft niet bij de pakken neer te zitten; aan beiden valt wat te doen.

Het verschil met Compulsive Overeating

BED wordt wel verward met Compulsive Overeating (dwangmatig te veel eten). Maar dat is niet hetzelfde. Bij BED heb je echte buien waarbij je in één keer snel en veel eet. Bij Compulsive Overeating eet je wel veel, maar dan verspreid over de hele dag. Je eet dus veel rustiger, maar over de hele dag gezien wel (te) veel.

Hoe ontstaat BED?

BED is vaak erfelijk en komt ongeveer evenveel voor bij mannen als bij vrouwen. Je ontwikkelt het vaak al als kind of puber. Vooral als je een negatief zelfbeeld hebt (dus jezelf weinig waard vindt), kun je het krijgen. De aanleiding kan bijvoorbeeld zijn dat je een examen hebt verknald. Of gewoon een sombere of angstige bui hebt. Als troost ga je dan veel eten. En niet zomaar veel, maar echt grote hoeveelheden tegelijk. Dat noemen we ‘binge eating’. En dan gebeurt er iets vreemds, iets tegengestelds. Uit teleurstelling dat je jezelf zo hebt laten gaan, ga je nóg weer meer eten. En zo begint BED langzamerhand een groot deel van je leven te beheersen. Het is dus veel meer dan je frustratie ‘weg eten’.

Signalen van BED

Mensen met BED hebben dikwijls overgewicht. Dat komt door de eetbuien. Aan hun eetgedrag zijn ze vaak moeilijk te herkennen, want dat houden ze goed verborgen. Toch kun je uit allerlei dingen, soms kleinigheden, afleiden dat er wat aan de hand is. Signalen dat iemand BED heeft, zijn bijvoorbeeld:

•vaak lege snoeppapiertjes in huis of in de auto
•verborgen sporen van braken (zoals braaksel in zakjes in de vuilnisbak)
•grote hoeveelheden voedsel verdwijnen geregeld uit de keuken
•regelmatig de mond volproppen zonder echt te kauwen
•altijd opvallend snel eten
•voedsel stelen
•bedorven voedsel eten
•overmatig geld uitgeven aan eten en voedingsproducten

Gevolgen van BED

BED kan grote lichamelijke gevolgen hebben. Deze zijn voor een deel hetzelfde als bij boulimia: door het eten van eenzijdig voedsel kun je gebrek krijgen aan essentiële stoffen zoals vitamines en mineralen. Ook kan je natrium-kaliumhuishouding uit balans raken. Dat kan heel slecht – zelfs gevaarlijk – zijn, bijvoorbeeld voor je hart en nieren. Bovendien kun je last krijgen van bijvoorbeeld suikerziekte (type 2), hoge bloeddruk en een (te) hoog cholesterolgehalte. Je kunt ook moe of lusteloos worden, slecht gaan slapen en vochtophoping in je benen (oedeem) krijgen.

Misverstanden over BED

Over BED bestaan enkele hardnekkige misverstanden, zoals:

•BED is hetzelfde als boulimia.
Nee, zeker niet. Als je boulimia hebt onderneem je telkens afvalpogingen. Als je BED hebt, doe je dat niet.
•BED is alleen een gewichtsprobleem.
Dit klopt niet! Het helpt dus ook niet als je alleen gaat lijnen. Je moet óók iets doen aan de reden dat je eetbuien hebt.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------